डाक्टरलाई किन 'भूत विद्या' सिकाउँदै छ भारत ?

भारतको एउटा प्रतिष्ठित विश्वविद्यालयले चिकित्साशास्त्र अध्ययनमा ‘भूत देखेको वा भूतको वशमा’ परेको बताउने बिरामीको उपचार गर्ने विधि सिकाउ प्रमाणपत्र तहको पाठ्याक्रम तयार पारेको छ ।

बनारस हिन्दू विश्वविद्यालय (बीएचयू) ले ६ महिने भूत विद्या पाठ्यक्रमको पठनपाठन आगामी जनवरीबाट सुरु गर्न लागेको छ ।

सो पठनपाठनको जिम्मा आयुर्वेद विभागलाई दिइएको छ। आयुर्वेद औषधोपचारको प्राचीन पूर्वीय प्रणाली हो । बीएचयूका एक अधिकारीले विश्वविद्यालयमा ‘भूत विद्या’ नामक छुट्टै एकाइ गठन गरिएको बताए।

त्यो पठनपाठन प्यारानर्मल अर्थात् असाधारण घटना भनिने साइकोसोम्याटिक अर्थात् मनोशारीरिक रोगका विषयहरूमा केन्द्रित हुने बताइएको छ । आयुर्वेद विभागका प्रमुख यामिनीभूषण त्रिपाठीले भनिन्, ‘भूत विद्याले खासगरी मनोशारीरिक अस्वस्थता वा अज्ञात कारणले देखिएको रोग तथा मन र मस्तिष्कको अवस्थासँग जोडिएको बिमारीबारे चासो राख्नेछ ।’

यस्तो पाठ्यक्रम राख्ने बीएचयू देशकै पहिलो विश्वविद्यालय हो । यहाँ भूतप्रेतसम्बन्धी रोगव्याधीलाई आयुर्वेदको माध्यमबाट उपचार गराउन चिकित्सकहरूलाई सिकाइनेछ।

सन् २०१६ मा मानसिक स्वास्थ्य एवम् स्नायुरोगसम्बन्धी राष्ट्रिय प्रतिष्ठानले गरेको अध्ययनअनुसार झन्डै १४ प्रतिशत भारतीयहरू मानसिक रूपमा अस्वस्थ छन् । सन् २०१७ मा विश्व स्वास्थ्य संगठनले २० प्रतिशत भारतीयहरू जीवनको कुनै खण्डमा डिप्रेशनको सिकार हुने गरेको आकलन गरेको थियो।

तर एक अर्ब ३० करोड जनसंख्या भएको भारतमा केवल ४ हजार मानसिक स्वास्थ्य सेवा प्रदायक रहेका छन् । भारतमा मानसिक स्वास्थ्यबारे निकै कम जनचेतना रहेको पाइन्छ।

विशेषगरी ग्रामीण तथा विपन्न भारतीयहरू आफूलाई समस्या परेको बेला स्थानीय धामीझाँक्रीको भरमा बस्ने गरेको समेत पाइन्छ ।
कतिपयले भूतविद्या सिकाउन लागेको विषयमा प्रश्न उठाएका छन् । उनीहरूले मानसिक स्वास्थ्यको विषयमा औषधि तथा पुनर्स्थापना केन्द्र बढ्ता महत्त्वपूर्ण भएको औंल्याएका छन्।